Interview: welke gereedschappen gebruik je voor leerprojecten?
Welke tools heb je nodig om thuis aan de slag te kunnen met leer? Die vraag krijgt leerbewerker Ilja Maurer regelmatig van haar klanten en cursisten. Dit is haar antwoord.
Ilja Maurer is in 2019 begonnen met het maken van hondenhalsbanden van onder andere leer en paracord. Dit beviel zo goed dat ze hiermee verder is gegaan. Tegenwoordig verkoopt ze haar creaties via haar webshop en geeft ze zelf workshops in het maken van lederen halsbanden.
Naast haar creatieve werk met leer en paracord is Ilja ook al jaren hondentrimster. Handwerk en honden staan dus centraal in haar dagelijks leven. Ze vertelt ons welke hulpmiddelen zij gebruikt voor het werken met leer.
Leder meten & snijden
Om te beginnen aan je leerproject moet je allereerst het leer op de juiste maat snijden. Daar kun je verschillende hulpmiddelen voor gebruiken.
Rotary cutter
"Het voordeel van deze compacte rolsnijder is dat het mes makkelijk door het leer glijdt. Door de ronde vorm is het alleen wel moeilijk om hoeken te maken. Als je hoeken wilt snijden, heb je dus nog een ander mesje nodig om preciezer te kunnen werken."
Craft mes
Het precisiemes of 'precision craft knife' gebruikt Ilja juist voor de hoeken, die met de rotary cutter niet goed gesneden kunnen worden. "Voor het afsnijden van hoekjes of de preciezere sneden is dit mes ideaal. Je kunt hem goed in combinatie gebruiken met de rotary cutter, want die is juist weer handiger wanneer je ronde sneden wilt maken."
Liniaal
Voordat je gaat snijden moet je natuurlijk het leer opmeten. "Ik gebruik de metalen liniaal voor het opmeten van projecten en ook als hulpmiddel bij het snijden van leer zelf. Dan kun je precies snijden tot de juiste plek zonder markeringen te hoeven maken op het leer.
Als je hiervoor een meetlint zou gebruiken, heb je de kans deze kapot te snijden als je iets te ver gaat met je mes. Dat gebeurt niet bij een metalen liniaal. Daarnaast is het ideaal om echt langs de liniaal te snijden om een volledig rechte snede te krijgen."
Ilja raadt het aan om echt een metalen liniaal te gebruiken. "Metaal is het best bestand tegen een mes. Een dikke plastic liniaal kun je wel gebruiken, maar wanneer deze een beetje beschadigd is, kan dat zorgen voor beschadigingen aan het leer."
Met een hard voorwerp zoals een liniaal bestaat er natuurlijk altijd de kans dat je per ongeluk beschadigingen veroorzaakt. Ilja: "Leg de liniaal altijd naast je leer zodra je ermee klaar bent. Dan kun je onnodige beschadigingen voorkomen."
Kanten afwerken
Nadat je het leer op maat gesneden hebt, ga je de randen van het leer bewerken.
Kantenschaaf
Allereerst ga je de rand afschuinen, hiervoor gebruik je een kantenschaaf. Ilja: "Ik gebruik zelf meestal maat 3 of 4 van deze set. Bij dunner leer kies je voor een kleinere maat. Voor een halsband zou ik nooit groter dan 4 gebruiken, want dan verlies ik teveel leer."
Zonder een kantenschaaf werken is voor Ilja geen optie. "Als je deze kantenschaaf niet gebruikt, zal het leer geen mooie vorm aanhouden bij het polijsten. Dan krijg je een extra randje dat je niet meer kunt wegwerken."
Fiebing's Gum
Wanneer je het leer wilt verven, moet je het eerst polijsten. "Om het polijsten te vergemakkelijken, smeer je eerst gum op het leer. Je zou in plaats van gum ook kunnen kiezen veel water te gebruiken, maar dan kost het polijsten wel meer tijd. Je moet dan namelijk langer wrijven om de nodige warmte te creëren."
"Je kunt dit product voor vrijwel elk type leer gebruiken. Voor nappaleer zou ik het niet gebruiken, daarvoor is dat leer te dun."
Kantenverfspatel
"De kantenverfspatel gebruik je voor het gedoseerd aanbrengen van gum en verf op het leer," vertelt Ilja. "Doordat hij twee kanten heeft, kun je eventueel één kant gebruiken voor gum en de andere kant voor verf. De spatel is ook makkelijk schoon te maken met water."
Polijststaaf
Na het aanbrengen van de gum ga je het leer daadwerkelijk polijsten. Hiervoor kun je een polijsthout gebruiken.
"Het gaat er bij het polijsten om dat je met een glad stuk hout warmte gaat genereren. Je zou dus zelf een stuk hout glad kunnen maken en deze gebruiken. Maar let op: het hout moet écht heel glad zijn."
Het polijsthout heeft diverse openingen. "Hoe dunner het leer, hoe smaller de opening die je gebruikt," legt Ilja uit. "Ik gebruik meestal 2 openingen per halsband. Dat werkt voor mij het prettigste, maar het kan ook prima op een andere manier."
Edge Kote
Nadat de randen van het leer gepolijst zijn, kan het verven zelf beginnen.
"Ik gebruik de Edge Kote verf om de randen van de halsbanden te verven. Het kan voor al je lederprojecten gebruikt worden, dus het zal zeker niet verstoffen op de plank." De verflaag op de rand heeft een waterafstotend effect, maar Ilja gebruikt het hier niet specifiek voor. "De verf heeft voor mij als doel de rand mooi te maken."
"Deze verf gebruik ik vooral voor tuigleer, full grain leer en top grain leer. Ik zou het product niet gebruiken voor nappaleer, net als voor de gum is het leer daarvoor te dun."
Ilja gebruikt vooral de kleuren Black, Dark Brown en Tan. "Deze kleuren passen het best bij het leer dat ik meestal gebruik. Ik moet toegeven dat ik ze ook graag mix, zodat je echt de perfecte kleur krijgt voor het stuk leer."
Het leder naaien
Je kunt leer naaien voor het toevoegen van een voering, voor het bevestigen van een gesp en D-ring of puur ter decoratie.
2-in-1 groefsnijder
De groefsnijder is een handig instrument wanneer je het leer gaat naaien. "Je hebt bij het naaien van leder een visuele hulplijn nodig om je gaatjes in een rechte lijn te krijgen. Met de groefsnijder trek je deze lijn evenwijdig aan de zijkant van het leer."
"Het ideale aan deze snijder is de 2-in-1-functie. Je kunt ervoor kiezen het leer echt weg te snijden of het leer in te drukken. De meningen zijn verdeeld over wat het beste zou zijn."
"Ikzelf vind het voordeel van het leer wegsnijden dat de naaigarens echt in een gootje terecht komen, waardoor ze ook meer beschermd zijn. Een minpunt is dat het leer hierdoor wel iets verzwakt wordt, doordat je er een stukje uit wegneemt."
Is het mogelijk om ook zonder deze tool te werken? Ilja: "Je zou ook met een priem en een lat een streep kunnen maken die als hulplijn dient. Zelf vind ik het veel sneller en handiger werken met de groefsnijder."
Fiebing's Lijm
"De Fiebing's Leerlijm is er vooral om je leven als leerbewerker makkelijker te maken," vertelt Ilja. "Je zorgt er hiermee voor dat de lagen precies op hun plek blijven voor het maken van de gaatjes voor het stiksel."
"Ik gebruik dit bijvoorbeeld wanneer ik een voering aan het leer vast ga naaien. Het fijne aan de lijm is dat het niet zorgt voor een permanente verbinding, je kunt de voering makkelijk weer van het leer aftrekken."
"Je zou eventueel ook klemmen kunnen gebruiken, maar dan moet je er goed op letten het leer niet te beschadigen."
Leer diamant beitel
Om de gaten voor het stiksel te maken, kun je verschillende soorten beitels gebruiken, zoals de 6-tands-beitel. "Gebruik een nylon hamer om met de beitel de gaten in het leer te slaan. Met deze specifieke beitel maak je 6 gaatjes tegelijkertijd in de gemaakte groef."
Priem
"Deze priem gebruik ik vooral voor het markeren van gaatjes en het openen van de gaatjes voor het naaien," vertelt Ilja. "Ik zou niet zeggen dat dit product echt een must-have is, want als je dunne leernaalden gebruikt, kun je daarmee hetzelfde doen. Het is wel een makkelijk hulpmiddel om in huis te hebben."
Naalden
Leernaalden zijn echt wel echt een must-have als het aankomt op leerbewerking, daar is Ilja heel stellig in. "Ik gebruik er doorgaans 2 tegelijk. Meestal gebruik ik namelijk de zadelsteek en dan naai je aan twee kanten tegelijk met in beide handen een naald.
Naaipony
"Bij het naaien van leer is het handig om je handen vrij te hebben. Je wilt dus niet én het leer moeten vasthouden én twee naalden én een priem. Met een naaipony klem je het leer vast, waardoor je daar je handen niet meer voor nodig hebt."
"In principe kun je leer wel naaien zonder zo'n naaipony, maar het is de vraag of je dat moet willen. Ik naai mijn leer in ieder geval echt niet zonder."
Meer weten over Ilja? Volg haar op Instagram of Facebook of neem een kijkje op haar website.